Sąd obywatelski w Graz (Austria)
Sąd obywatelski w Graz (Austria) zastosowano do wypracowania konkretnych regulacji dotyczących sieci ruchu drogowego w jednej z dzielnic i stworzenia planu działania na kolejne lata.
Praca podczas procesu odbywała się w kilku etapach. Pierwszym z nich były otwarte spotkania z mieszkańcami pełniące rolę informacyjną oraz dawały okazję do wstępnej burzy mózgów dotyczącej kwestii problemowej. Następnie, tak stworzona, wstępna lista propozycji była konsultowana z grupą lobbystów związanych z siecią ruchu drogowego. W trakcie tych spotkań do już istniejącej listy dodano ich sugestie. Kolejnym krokiem było wyłonienie spośród uczestników pierwszego otwartego spotkania mieszkańców, członków czterech sądów obywatelskich i zaprezentowanie im materiału zebranie w trakcie wcześniejszych etapów. Tak skonstruowane sądy obradowały i zapoznawały się z opiniami biegłych, ekspertów oraz przedstawicieli poszczególnych grup interesów (w trakcie ich przesłuchań). Na wspólnym spotkaniu czterech sądów, każda z grup przedstawiła swój werdykt. W trakcie dyskusji (oraz głosowania) nastąpiło uwspólnienie werdyktu. Tak sformułowane stanowisko zostało ponownie przedstawione grupie lobbystów, którzy mieli okazję przedstawić swoje uwagi i sugestie. Te w trakcie uzgodnień z sądami zostały przedyskutowane, co doprowadziło do sformułowania finalnego raportu.
Ciekawym elementem w tym przykładzie zastosowania techniki sądów obywatelskich jest uzupełnienie jej o otwarte dyskusje z mieszkańcami, którzy mieli wpływ na sformułowanie konkretnego zakresu dalszej pracy oraz konsultowanie na poszczególnych etapach wyniku pracy z grupą lobbystów, która również miała wpływ na kształt ostatecznych ustaleń (co tym samym zmniejszało szansę późniejszego sprzeciwu jej przedstawicieli). Istotnym elementem całego procesu jest także jego etap końcowy – tak wypracowane propozycje rozwiązań kwestii problemowych zostały przyjęte przez organy władzy, a następnie rozpoczęto procedury ich wdrażania.
[ks]