Krajowa Narada o Imigracji

Krajowa Narada o Imigracji (ang. The National Conversation on Immigration) to największy w historii proces partycypacyjny o tematyce polityki migracyjnej, który odbył się w Wielkiej Brytanii.

Spis treści

1. Esencja projektu
2. Kontekst
3. Opis procesu
4. Efekt
5. Wyzwania
6. Źródła

Esencja projektu

Kontekst

Organizatorzy Narady zidentyfikowali imigrację (w rozumieniu: fenomenu społecznego oraz systemu i polityki migracyjnej) jako jedną z najistotniejszych, choć również najbardziej polaryzujących, kwestii dla brytyjskiego społeczeństwa. Co więcej, dostrzegli w Brexicie szansę na zaprojektowanie bardziej sprawiedliwego systemu migracyjnego dla wszystkich oraz odbudowanie do niego społecznego zaufania, które przez ostatnie dwie dekady nie przekroczyło 30%¹. Co istotne, oprócz przytoczonych wyżej celów, British Future dążyło do ustanowienia pewnego rodzaju procesu-precedensu, który mógłby stać się inspiracją i podstawą przyszłych procesów partycypacyjnych o tematyce imigracji. W raporcie podsumowującym Narady autorzy piszą również o dużej wartości społecznej w samym fakcie dialogu na żywo, w którym trudniej o polaryzację i zdominowanie dyskusji przez ekstremalne poglądy. Co ciekawe, oficjalnym partnerem procesu została Komisja Spraw Wewnętrznych Izby Gmin, której został przekazany raport i która wspomogła organizatorów procesu w dotarciu do jak największej liczby posłów i posłanek. British Future zależało również na włączeniu w proces grupy, które zazwyczaj są pomijane w podejmowaniu ważnych politycznych decyzji (jak młodzież czy osoby spoza dużych ośrodków miejskich), pozytywnym wpływie na stan wiedzy społeczeństwa na temat imigracji oraz stworzeniu dobrego obrazu partycypacji obywatelskiej wśród samych obywateli i obywatelek.

Logo procesu

Opis procesu

Proces skupiony był wokół trzech głównych elementów – narad obywatelskich, ankiety online oraz krajowego sondażu. 

Między lutym 2017 roku a kwietniem 2018 zorganizowano ponad 130 spotkań w 60 miastach i miasteczkach Wielkiej Brytanii; w zdecydowanej większości przypadków organizatorzy odwiedzili przynajmniej 5 różnych miejsc w każdym z regionów kraju, które różniły się między sobą historią migracyjną, dobrobytem ekonomicznym, wielkością i tradycyjną afiliacja polityczną. W każdym miejscu zorganizowano spotkanie miejscowych grup pozarządowych, instytucji publicznych, istotnych lokalnych pracodawców oraz polityków i polityczek, którzy pomogli organizatorom panelu dowiedzieć się więcej o sytuacji migracyjnej w regionie i lokalnej polityce integracji. 

W każdym z miejsc, które odwiedzali organizatorzy, zorganizowane zostały narady obywatelskie. Każda narada składała się z 10 osób, dobranych przez profesjonalną firmę rekruterską tak, aby odzwierciedlały lokalną społeczność pod względem pochodzenia, zatrudnienia i wieku. Osoby, które wypełniając wstępną ankietę określiły swoje poglądy o imigracji jako skrajnie pozytywne bądź skrajnie negatywne, nie były zapraszane do udziału. Narada była moderowana przez przynajmniej dwóch przedstawicieli lub dwie przedstawicielki British Future, a sama dyskusja oparta była o plan przygotowany przez ekspertów i ekspertki, dyskusję uczestników i uczestniczek oraz głosowanie. 

Ankieta online była otwarta i dostępna dla każdej osoby bez względu na jej wiek, pochodzenie czy pogląd na kwestię imigracji. Respondentów i respondentki proszono o szczegółowe przedstawienie swojej opinii na temat obecnego modelu migracyjnego, Brexitu czy kwestii uchodźców i uchodźczyń wojennych. Krajowy sondaż zawierał te same pytania, co ankieta online oraz pulę dodatkowych pytań opracowanych po zakończeniu części narad obywatelskich. 

Trzem głównym elementom procesu towarzyszyły wydarzenia i inicjatywy poboczne, których wynik, choć nie został zawarty w samym raporcie, to został ujęty w jego dodatkowej części. Utworzono m.in. scenariusz prowadzenia narady obywatelskiej, który został rozdystrybuowany między organizacje pozarządowe w Wielkiej Brytanii, które mogły przy jego pomocy samodzielnie zorganizować naradę obywatelską. Zebrany i podsumowany z nich feedback również został załączony w całościowym raporcie. Zorganizowano również minipanel obywatelski w Brystolu podczas Festiwalu Miejskiej Przyszłości 2017, który przybrał formę większej narady obywatelskiej. We współpracy z Votes for Schools, około 6 000 dzieci i nastolatków w ponad 200 szkołach w całym kraju zapoznało się z materiałami edukacyjnymi na temat imigracji oraz zagłosowało nad częścią z pytań dostępnych w ankiecie.

Efekt procesu

Rekomendacje w sumie 19,951 uczestników i uczestniczek Narady zostały zebrane i opublikowane przez organizatorów w formie 47-punktowego raportu, gdzie część z punktów opatrzona jest dodatkowym wyjaśnieniem. Ankietę online wypełniło 9,327 osób przez okres 18 miesięcy, a w krajowym sondażu wzięło udział ponad 3,600 dorosłych mieszkańców i mieszkanek Wielkiej Brytanii. Rekomendacje podzielone zostały na 8 kategorii systemu migracyjnego – m.in. na kwestie integracji uchodźców i uchodźczyń wojennych czy imigrantów i imigrantek ekonomicznych. Towarzyszy im analiza najczęściej pojawiających się na naradach wątków i ogólnych wniosków, mówiąca m.in. o niskim zaufaniu wobec rządu, islamofobii czy różnicy w podejściu do polityki migracyjnej między poszczególnymi regionami. 

Do raportu zostały dołączone również podsumowania poszczególnych narad, pytania, które pojawiły się podczas mini-panelu obywatelskiego w Brystolu czy analiza demograficzna uczestników i uczestniczek procesu. Raport został przekazany Komisji Spraw Wewnętrznych brytyjskiej Izby Gmin, która jest odpowiedzialna za legislację w obszarze polityki migracyjnej.

Wyzwania

Choć organizatorzy nie piszą wprost o wysokości budżetu Narady, to nie trudno domyślić się, że musiał być wysoki. Od narzędzi, których używało British Future, jak m.in. krajowy sondaż czy materiały edukacyjne dla różnych grup wiekowych po koszty logistyczne związane z organizacją ponad 130 wydarzeń, potrzebne było najpewniej wysokie finansowanie. To niestety sprawia, że niełatwym zadaniem jest wzorowanie się na projekcie Narady, która wymaga od potencjalnego organizatora pokaźnych zasobów. 

Niejasną pozostaje również kwestia edukacji oraz roli ekspertów i ekspertek w samym procesie. Chociaż brali oni udział w przygotowaniu materiałów edukacyjnych dla uczestników i uczestniczek narad, to nie zawsze byli oni obecni podczas wszystkich jej etapów. Uczestnictwo ekspertów i ekspertek mogłoby potencjalnie wpłynąć jeszcze korzystniej na kulturę dyskusji czy umożliwić wyjaśnianie pojawiających się na bieżąco kwestii i popularnych fake newsów dotyczących tego tematu. 

Co istotne, obywatele i obywatelki nie byli jedynym, a tym samym głównym, odbiorcą procesu, w którym równie dużą uwagę poświęcono dialogowi z instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi i przedstawicielami biznesu. Chcąc się wzorować na tym procesie, warto mieć na uwadze zaangażowanie w rozmowę różnych aktorów w społeczeństwie, których dotyczy omawiany temat.

¹ Duffy B. and Frere-Smith, T. (2014) Perception and Reality: public attitudes to immigration, London: Ipsos MORI.

Źródła

• Raport podsumowujący Krajową Rozmowę o Imigracji

Tekst powstał w ramach projektu „Przestrzeń Praktyków Partycypacji” realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.