Jak rozmawiać? Raport z badań terenowych w siedmiu miastach Polski

Czym dla lokalnych wspólnot jest dialog? Jakie warunki muszą zaistnieć, by ludzie chcieli rozmawiać o ważnych dla nich sprawach? Co w tej rozmowie pomaga, a co przeszkadza? Na te i inne pytania odpowiada raport Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego (FRSI) z badań terenowych w siedmiu miastach Polski. Jeśli jesteście zainteresowani przeprowadzeniem takiej rozmowy w swojej miejscowości, zgłoście się do FRSI – właśnie zaczyna się rekrutacja dla kolejnych miejsc gotowych do dialogowania przy wsparciu Fundacji.

Podczas tworzenia raportu, badacze i badaczki Fundacji Obserwatorium uczestniczyli w rozmowach na ważne lokalnie tematy w siedmiu miastach w Polsce. Obserwowali oni przebieg tych spotkań oraz rozmawiali z osobami w nie zaangażowanymi. Badanie miało pomóc lepiej zrozumieć jak dziś przebiegają rozmowy o ważnych dla danej społeczności sprawach – co sprzyja dialogowi a co go utrudnia, kto bierze w nim udział, a czyjego głosu nie słychać. Na tej podstawie powstał poradnik mówiący o tym, jak krok po kroku organizować i prowadzić rozmowy na tematy ważne dla społeczności. W raporcie można znaleźć informacje m.in. o tym jak wybrać temat spotkania, jak je promować i jak je poprowadzić, by stało się przestrzenią dobrej rozmowy.

Według badania, żeby wspólna rozmowa się udała, warto pamiętać o tym, że:

• dialog potrzebuje liderek i liderów – mogą to być osoby pracujące w instytucjach, społecznicy i społeczniczki czy inne osoby posiadające kompetencje organizacyjne i komunikacyjne. To te osoby inicjują rozmowę i kontrolują agendę spotkania. Ważne jest, żeby podczas moderowania rozmowy, umiały też się czasami wycofać, żeby dać przestrzeń innym aktorom lokalnym;
• osoby uczestniczące w dialogu powinny znać motywacje i cele osób, które organizują rozmowę. Pozwala to uniknąć napięć, które mogą przerodzić się w lokalny konflikt; 
• dobry pretekst do rozmowy jest ważnym elementem w planowaniu spotkania. Może to być festyn czy lokalne wydarzenie, ale też temat, który dotyczy wielu osób, jak np. bariery infrastrukturalne w mieście – okazje mogą być różne, trzeba je jednak dostrzec, umieć zaprosić do rozmowy i znaleźć na nią przestrzeń;
• przestrzeń, w którym dzieje się spotkanie, powinna być dostępna, żeby miejsce organizacji nie było barierą uniemożliwiającą wzięcie udziału w rozmowie osobom zainteresowanym. Warto pomyśleć też o czasie spotkania, tak żeby odpowiadał on różnym grupom mieszkańców i mieszkanek. 

Chcecie przeprowadzić taką rozmowę w swojej miejscowości? FRSI szuka trzyosobowych zespołów z miejscowości/gmin, które mają od 5 do 25 tys. mieszkańców i mieszkanek. Już w marcu fundacja wybierze pięć miejsc i zespołów w Polsce, które wesprze w realizacji spotkań na ważne lokalnie tematy. Instrukcja dotycząca zgłoszenia się do projektu znajduje się tutaj.

Projekt „Jak rozmawiać? Wspieranie umiejętności informacyjnych jako podstawowej kompetencji świadomego obywatelstwa w demokracji uczestniczącej” realizowany przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.

Więcej informacji o projekcie można przeczytać na stronie jakrozmawiac.org.pl.