Przyszłość energetyczna Ameryki
Rok realizacji: 2022Przyszłość energetyczna Ameryki to projekt w ramach działalności Forów Spraw Krajowych (ang. National Issues Forum, NIF), których celem jest umożliwienie uczestnikom i uczestniczkom utworzenie i spisanie rekomendacji dla prawodawców w zakresie polityki energetycznej Stanów Zjednoczonych.
Spis treści
Esencja projektu
Organizatorzy | Fora Spraw Krajowych (ang. National Issues Forum, NIF) |
Realizatorzy | grupy lokalne wraz z przedstawicielem NIF |
Miejsce | Stany Zjednoczone |
Cele | Stworzenie przestrzeni do wymiany zróżnicowanych poglądów na temat polityki energetycznej, klimatycznej i społecznej; spisanie na ich podstawie rekomendacji dla prawodawców |
Działania | moderowane dyskusje, przewodnik przygotowany przez organizatorów |
Czas trwania | wydarzenie – kilka godzin projekt – trwa (w momencie pisania artykułu 17 lipca 2022 roku) |
Budżet | do organizacji jednego spotkania – 8$ (łączny koszt dostępu do materiałów; wideo – 6$, poradnik – 2$) oraz dodatkowe koszty organizacji spotkania |
Kontekst
Jak dowiadujemy się z filmu promocyjnego przygotowanego przez NIF, mimo że populacja Stanów Zjednoczonych stanowi zaledwie 4.5% światowej ludności, to Amerykanie zużywają aż 20% produkowanej na świecie energii. Ten sam film informuje nas, iż 80% całego zapotrzebowania energetycznego pochodzi ze spalania paliw kopalnych, a od 2007 roku nie została przyjęta żadna poważna reforma energetyczna (to drugie stwierdzenie wciąż jest prawdą, ale należy pamiętać, że w 2021, tj. 6 lat po opublikowaniu filmu, poziom energii pozyskiwanej z paliw kopalnych wyniósł już 61%).
Należy jednak przyznać rację organizatorom procesu, gdy mówią o szybko kończących się światowych zasobach paliw kopalnych, a tym samym, pilnej potrzebie zażegnania niebezpieczeństwa dostarczenia zbyt małej ilości energii amerykańskim domostwom. Cel, który przyświecał organizatorom procesu jest zatem szczytny – oprócz rekomendowania konkretnych rozwiązań, równie istotnym dla projektu było uwrażliwienie uczestniczek i uczestników na kwestie energetyki, promocja dialogu i wzajemnego szacunku oraz edukowanie lokalnych społeczności o kwestiach skomplikowanych i wielopłaszczyznowych¹.
Co istotne, Przyszłość energetyczna Ameryki stanowi tylko jeden z wielu projektów prowadzonych przez NIF; sama formuła lokalnych, niewielkich dyskusji nad palącymi kwestiami XXI wieku była wykorzystywana przy analogicznych projektach dotyczących polityki młodzieżowej, opieki zdrowia czy imigracji². Na uwagę zasługuje też fakt, że NIF jest organizacją apolityczną i nie posiadającą skonkretyzowanych poglądów. Organizatorzy nie próbują do niczego przekonać osób uczestniczących w procesie; wręcz przeciwnie – zapewniają im pełną autonomię w tworzeniu rekomendacji.
Opis procesu
Formuła procesu nie należy do skomplikowanych – szczególnie z punktu widzenia organizatora czy organizatorki. Wystarczy, że organizacja, kolektyw bądź osoba zgłoszą chęć zorganizowania forum w swojej okolicy przez któryś z kilku dostępnych kanałów komunikacyjnych na ich stronie. NIF następnie przydziela realizatorom osobę moderującą (w przypadku, gdyby sami realizatorzy takiej nie mieli), która na podstawie poradnika facylitować będzie prowadzone przez grupę dyskusje. Sam poradnik pozostawia dużą decyzyjność w rękach osoby moderującej i realizatorów, jako że nakreśla jedynie kształt wydarzenia, podsuwa inspiracje do możliwych pytań i punktów sporu oraz pozwala osobie moderującej na ewaluację projektu.
Ciekawsza jest merytoryka samego procesu – uczestnikom i uczestniczkom przedstawiane są trzy podejścia/rozwiązania problemu, nad którymi mają dyskutować. W przypadku Przyszłości… są one następujące: (1) zwiększenie krajowej produkcji energii i wzrostu importu energii z państw zaprzyjaźnionych (więcej informacji o niebezpieczeństwie płynącym z zastosowaniu tego rozwiązaniu można znaleźć w Wyzwaniach), (2) inwestowanie w odnawialne źródła energii i (3) zmniejszenie zużycia energii. Każda z opcji posiada określona zalety, ale też nieuniknione wady. Zadaniem uczestników i uczestniczek w procesie jest wybór jednej z możliwości wraz z określeniem kompromisu między pozostałymi. Dyskusje trwają kilka godzin, a do zadań osoby moderującej należy spisanie wniosków z jej przebiegu; wykorzystywane są najprostsze narzędzia, takie jak: dyskusje w grupach, na forum i próby znalezienia konsensusu.
Pod koniec roku osoby pracujące dla Forów Spraw Krajowych opracowują spis rekomendacji, które stanowią wynik wszystkich forów odbytych w danym roku. Dokument przekazywany jest legislatorom i legislatorkom stanowym i federalnym w charakterze oczekiwań i propozycji obywateli i obywatelek w danej kwestii.
Efekt procesu
Jak już zostało wspomniane wyżej, efektem wszystkich projektów prowadzonych przez NIF, a tym samym Przyszłości…, mają być rekomendacje, ustalenia, uwagi i opinie obywateli i obywatelek o ważnych kwestiach, w tym w zakresie polityki energetycznej. Dzięki pracy Forów ustawodawcy i ustawodawczynie zaopatrywani są w dokument, który podsumowuje poglądy obywateli i obywatelek na reformę energetyczną w Stanach Zjednoczonych.
Choć NIF nie udostępnia informacji na temat liczby osób, które uczestniczyły w forach, należy spodziewać się, że będą to grupy o różnej liczebności, pochodzeniu i tle socjo-ekonomicznym, jako że wydarzenia w ramach Przyszłości… odbywały się w całych Stanach Zjednoczonych. Niestety, niedostępnymi dla osób postronnych pozostają też ewaluacje, raporty czy dokument określający przyszłość i ewentualną sprawczość forów.
Wyzwania
Za najważniejsze wyzwanie stojące przed osobą potencjalnie organizującą forum jest, właśnie, sprawczość i przełożenie wyników wydarzeń na zmiany w polityce. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż pomysłodawcy debat z NIF nie zadbali o ,,zabezpieczenie legislacyjne”, tzn. proces odbywa się z ryzykiem, że wypracowane w jego ramach postanowienia nie zostaną zaimplementowane. Potencjalni organizatorzy powinni zwrócić uwagę na to, żeby projekt miał przynajmniej pewne prawdopodobieństwo bycia użytym przez ustawodawców.
Mimo iż ogólna formuła procesu jest dość prosta, to pewną bariera mogą być płatne materiały do organizacji wydarzenia (nawet jeśli są stosunkowo tanie). Należy też pamiętać, że nieokreślony został budżet na samo wydarzenie, a więc inne, konieczne do poniesienia koszty przy organizacji spotkań dyskusyjnych.
Pewnym wyzwaniem dla organizatora, który zaadoptuje proponowaną formułę, może okazać się też określenie 3 różnorodnych rozwiązań w przestrzeni polityki energetycznej; jest to pułapka, w którą wpadają same Fora. Jednym z proponowanych rozwiązań jest dalsze stosowanie paliw kopalnych w systemie energetycznym, lecz importowanie ich z państw zaprzyjaźnionych o bardziej stabilnym rynku cen energii, jak Kanada. O ile na pewno pozytywnie wpłynęłoby to na kieszeń kupującego, to jest to rozwiązanie niedopuszczalne z perspektywy najnowszego raportu IPCC, wprost rekomendującego całkowite odejście od paliw kopalnych. Ten przykład pokazuje jak łatwo wprowadzić uczestników i uczestniczki procesu w sytuację, w której niejako zmuszeni są rekomendować rozwiązanie niezgodne z panującym konsensusem naukowym.
²jak wyżej