Podsumowanie Zoomu na panel obywatelski
Ponad 160 osób z 50 miejsc w Polsce zapisanych na spotkania, 4 różne formuły wydarzeń i prawie 8 godzin rozmów o panelach i innych procesach deliberacyjnych – to najkrótsze podsumowanie seminarium „Zoom na panel obywatelski”. Zapraszamy do przeczytania szczegółów.
Seminarium odbyło się oczywiście na zoomie. Wprowadzeniem do tematu była wieczorna rozmowa o demokracji bez chodzenia na skróty (28 kwietnia), a główna część wydarzenia (29 kwietnia) była podzielona na trzy odrębne spotkania dotyczące:
- doświadczeń płynących z najnowszych paneli obywatelskich w Polsce,
- wyzwań związanych z projektowaniem takiego procesu oraz
- alternatywnych form deliberacji.
Demokracja bez chodzenia na skróty
Na czym – w kontekście demokracji – polega chodzenie na skróty i jak się przed nim wystrzegać? Jak sensownie angażować obywateli i obywatelki w decydowanie i rządzenie? Jak pogłębić publiczną rozmowę o kluczowych sprawach? O tym wszystkim rozmawiali:
- Filip Springer – reporter i fotograf, autor książek („Miedzianka”, „Źle urodzone”, „Zaczyn”, „Wanna z kolumnadą”, „13 pięter”, „Księga zachwytów” i „Miasto Archipelag”);
- Ewa Stokłuska – socjolożka, facylitatorka, niepoprawna (choć krytyczna) fanka partycypacji i dialogu w różnych dziedzinach życia, a zwłaszcza w sferze publicznej. Od ponad 10 lat pracuje z samorządami i organizacjami społecznymi nad planowaniem i realizowaniem procesów konsultacyjnych i budżetów obywatelskich. Na co dzień pracuje w Fundacja Edukacja dla Demokracji;
- Kuba Wygnański – prezes zarządu Fundacji Stocznia, socjolog, działacz organizacji pozarządowych. W latach 80. działacz „Solidarności” i Komitetów Obywatelskich. Uczestnik obrad Okrągłego Stołu. Współtwórca m.in. Stowarzyszenia na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych oraz Banku Danych o Organizacjach Pozarządowych Klon/Jawor. Wyznawca „demokracji wysiłkowej”.
Rozmowa odbyła się pod patronatem portalu ngo.pl.
Kalejdoskop panelowy – migawki z ostatnich paneli obywatelskich w Polsce
W trakcie spotkania rozmawialiśmy o tym, czym w ogóle jest panel obywatelski i jakie lekcje płyną z procesów, które odbyły się w Łodzi, Wrocławiu, Warszawie i Krakowie. Spotkanie prowadziła Agata Bluj z Fundacji Stocznia, a doświadczeniami z różnych miast dzielili się:
- Agata Burlińska, Urząd Miasta Łodzi (Łódź),
- Aleksandra Latocha, Instytut Polityk Publicznych (Kraków),
- Tadeusz Mincer, Fundacja na Rzecz Studiów Europejskich (Wrocław),
- Kasia Pawłowska, Fundacja Stocznia (Warszawa).
Prezentacja ze spotkania jest dostępna tutaj.
Projektujemy panel obywatelski – warsztaty
Jak wybrać temat panelu? Na co zwracać szczególną uwagę, projektując cały proces? To pytania, na które miały pomóc odpowiedzieć dwuczęściowe warsztaty skierowane głównie do osób z urzędów i organizacji społecznych zainteresowanych organizacją panelu obywatelskiego.
W pierwszej części spotkania rozmowa dotyczyła wyboru tematu panelu. Uczestniczki i uczestnicy wspólnie zastanawiali się, czy na pewno każda sprawa nadaje się na panel, oraz jak właściwie wybrać temat i stworzyć dobre pytanie panelowe. W drugiej części natomiast skupili się na projektowaniu panelu i na najważniejszych sprawach, o których trzeba pamiętać, inicjując go, ogłaszając konkurs na jego organizację czy – w końcu – planując jego przebieg. Dyskusje w tej części odbywały się w trzech równoległych grupach poświęconych: zasobom niezbędnym do organizacji panelu, roli samorządu w całym procesie oraz kwestii związanych z realizacją spotkań on-line.
Warsztaty poprowadzili członkowie zespołu koordynującego Warszawski Panel Klimatyczny, który odbył się pod koniec 2020 roku, czyli:
- Maria Jagaciak, Fundacja Stocznia,
- Filip Górski, Fundacja Pole Dialogu,
- Olga Napiontek, Fundacja Civis Polonus,
- Agnieszka Pędzich, Fundacja Pole Dialogu,
- Kasia Pawłowska, Fundacja Stocznia,
- Mateusz Wojcieszak, Fundacja Pole Dialogu.
Prezentacja z pierwszej części warsztatów jest dostępna tutaj.
Jeśli nie panel obywatelski, to co? Przegląd różnych procesów deliberacyjnych
Moda na panel obywatelski trwa w najlepsze, ale czy jest to metoda dobra na wszystko i dla wszystkich?
Podczas spotkania Agata Bluj i Maria Jagaciak z Fundacji Stocznia podzieliły się przykładami różnych procesów deliberacyjnych z Polski i ze świata, które mogą być bardziej przystępną alternatywą dla paneli obywatelskich. Omówiły takie metody jak: sądy obywatelskie (citizens’ jury), narady obywatelskie (consensus conference) i komórki planujące (planning cells), oraz trwające właśnie procesy: Gdyński Dialog o Klimacie i fora transformacji ekologicznej w metropolii Orléans we Francji (L’Assises de la transition écologique d’Orléans Métropole).
Prezentacja ze spotkania jest dostępna tutaj.