Konsultacje przed, kreowanie w trakcie czy awantury po? Doświadczenia z partycypacji w przestrzeni miasta

Prowadzenie

Opis

Czy ma znaczenie kiedy w proces włączymy mieszkańców? Czy partycypacja działa lepiej kiedy jest inicjatywą oddolną? Czy konsultacje rzeczywiście coś zmieniają? Kto finalnie podejmuje decyzje i od czego one zależą? A może to tylko polityczna i wizerunkowa gra? Czy konsultacje to chwyt marketingowy czy realna potrzeba?

W pierwszej części trzy zespoły przedstawią wybrane przykłady włączania mieszkańców w podejmowanie decyzji dotyczącej przestrzeni miejskich. Wskazane zostaną krytyczne momenty, które wpłynęły na proces i jego efekty. W drugiej części spotkania zaprosimy uczestników do rozmowy i wymiany doświadczeń. Poszukamy odpowiedzi m.in. na pytanie jakie znaczenie ma moment w którym przeprowadza się działania partycypacyjne w podobnych procesach.

JAZ+ Architekci oraz ThinkTank Miasto – Rejon dworca PKP w Piasecznie
Podwarszawska gmina Piaseczno, jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się demograficznie gmin w stołecznej aglomeracji. Opracowanie projektu planu miejscowego dla rejonu dworca PKP w Piasecznie w 2022 roku poprzedzone, złożonym procesem partycypacyjnym, ma uchronić tę część miasta przed chaotyczną zabudową – efektem silnej presji inwestycyjnej.

Na przykładzie tego procesu pokażemy jak można pracować nad planem miejscowym ze specjalistami, urzędnikami i mieszkańcami oraz czy, i jak wkład różnych uczestników procesu przełożył się na zapisy planistyczne. Szczególną uwagę zwrócimy na połączenie działań prowadzonych z mieszkańcami, z diagnozą użyteczną dla urzędników i projektantów. Pokażemy jak wczesna identyfikacja kluczowych problemów lub osi konfliktów z perspektywy mieszkańców może wpłynąć na przebieg całego procesu planistycznego.

Pronobis Studio – BYTOM Dworcowa
Początkowo proces konsultacji ul. Dworcowej, jednej z głównych i reprezentacyjnych ulic śródmieścia, zorganizowany został oddolnie przez stowarzyszenia Miasto Dla Mieszkańców oraz Wolne Stowarzyszenie Zielonych Artystów, bez udziału organizacyjnego miasta.

Trudności organizacyjne i ograniczenia finansowe wymusiły nieszablonowe zaprogramowanie całego procesu, na który złożyło się wiele wydarzeń o zróżnicowanym charakterze. Oprócz spacerów badawczych, warsztatów projektowych, punktów konsultacyjnych itp. organizowaliśmy happeningi, warsztaty plastyczne, fotograficzne, wernisaże itp. W wielu wydarzeniach wzięły udział dzieci i młodzież. Opowiemy jak proces badawczy przez działania edukacyjne i kulturalne włączył młodych i najmłodszych mieszkańców miasta.

mamArchitekci i a2p2 architecture & planning – Plac Dąbrowskiego i Plac Wolności
Przebudowy dwóch głównych placów w Łodzi jak w soczewce ogniskują praktyczny dylemat wielu projektantów i gmin – konsultować projekty przed ich realizacją czy też projektować w oparciu o rozpoznanie potrzeb i zmierzyć się z reakcjami użytkowników po zakończeniu prac. W dobie mediów społecznościowych krytyczne opinie pojawiają się szybciej, są głośniejsze, bardziej radykalne i mają duże zasięgi, co nie umyka uwadze władz gmin. Wraz z oswajaniem się z projektem, temperatura sporów maleje. Pozostają pytania czy projekt trafnie odpowiedział na potrzeby miasta oraz czy części z negatywnych opinii dało się zapobiec poprzez działania partycypacyjne?

Być może wyprzedzająca partycypacja dzisiaj nie musi i nie powinna gwarantować braku dyskusji, a wręcz żywiołowa dyskusja jest dzisiaj oczywistym elementem życia projektu, zwłaszcza po jego realizacji. W trakcie sesji zaprosimy uczestników do zapoznania się z dwoma podejściami do projektu – projektowaniem eksperckim na etapie koncepcji (Plac Wolności) i dyskusjami na etapie wykonawczym oraz wyprzedzającą partycypacją (Plac Dąbrowskiego).